ការគ្រប់គ្រងបែបវិទ្យាសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រគ្រប់គ្រង
ការគ្រប់គ្រងបែបវិទ្យាសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រគ្រប់គ្រងមានភាពខុសគ្នាដូចខាងក្រោម៖
1. ការគ្រប់គ្រងបែបវិទ្យាសាស្ត្រ (Scientific Management)
- និយមន័យ: ការគ្រប់គ្រងបែបវិទ្យាសាស្ត្រត្រូវបានអភិវឌ្ឍដោយ Frederick Winslow Taylor នៅដើមសតវត្សទី 20។ វាផ្តោតលើការបង្កើនផលិតភាពការងារតាមរយៈការវិភាគដំណើរការងារ និងការបង្កើនប្រសិទ្ធភាពការងាររបស់កម្មករ។
- លក្ខណៈសំខាន់ៗ:
- ការបែងចែកការងារជាកិច្ចការតូចៗ និងសាមញ្ញ។
- ការប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រវិទ្យាសាស្ត្រដើម្បីកំណត់វិធីល្អបំផុតក្នុងការអនុវត្តការងារ។
- ការបណ្តុះបណ្តាលកម្មករឱ្យអនុវត្តការងារតាមវិធីសាស្ត្រដែលបានកំណត់។
- ការផ្តល់រង្វាន់សម្រាប់ការអនុវត្តល្អ និងការដាក់ទណ្ឌកម្មសម្រាប់ការអនុវត្តមិនបានល្អ។
2. វិទ្យាសាស្ត្រគ្រប់គ្រង (Management Science)
- និយមន័យ: វិទ្យាសាស្ត្រគ្រប់គ្រង គឺជាវិស័យដែលផ្តោតលើការប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រវិទ្យាសាស្ត្រ និងគណិតវិទ្យាដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាគ្រប់គ្រង និងធ្វើការសម្រេចចិត្ត។ វារួមបញ្ចូលបច្ចេកទេសដូចជាការធ្វើគំរូ (modeling), ការសិក្សាប្រតិបត្តិការ (operations research), ការសិក្សាប្រព័ន្ធ (systems analysis), និងការសិក្សាស្ថានភាព (simulation)។
- លក្ខណៈសំខាន់ៗ:
- ការប្រើប្រាស់គំរូគណិតវិទ្យា និងស្ថិតិដើម្បីធ្វើការសម្រេចចិត្ត។
- ការផ្តោតលើការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវដំណើរការ និងប្រព័ន្ធផ្សេងៗ។
- ការប្រើប្រាស់កម្មវិធីកុំព្យូទ័រ និងបច្ចេកវិទ្យាដើម្បីវិភាគ និងធ្វើការព្យាករណ៍។
- ការសិក្សាអំពីការប្រើប្រាស់ធនធានឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងប្រសើរឡើង។
សេចក្តីសន្និដ្ឋាន
- ការគ្រប់គ្រងបែបវិទ្យាសាស្ត្រ ផ្តោតលើការបង្កើនប្រសិទ្ធភាពការងាររបស់កម្មករតាមរយៈការវិភាគ និងការបង្កើនប្រសិទ្ធភាពការងារ។
- វិទ្យាសាស្ត្រគ្រប់គ្រង ផ្តោតលើការប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រវិទ្យាសាស្ត្រ និងគណិតវិទ្យាដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាគ្រប់គ្រង និងធ្វើការសម្រេចចិត្ត។
ដូច្នេះ ទោះបីជាទាំងពីរមានការជាប់ទាក់ទងគ្នាក៏ដោយ ក៏ពួកវាមានគោលបំណង និងវិធីសាស្ត្រផ្សេងគ្នាក្នុងការគ្រប់គ្រង៕