វិធីសាស្រ្តស្រាវជ្រាវ (RM) Vs ការរចនាស្រាវជ្រាវ (RD)

ក្នុងវិស័យស្រាវជ្រាវ វិធីសាស្រ្តស្រាវជ្រាវ (RM) និងការរចនាស្រាវជ្រាវ (RD) គឺជាគោលគំនិតពីរដែលមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធ ប៉ុន្តែមានភាពខុសគ្នាយ៉ាងច្បាស់លាស់។ ការយល់ដឹងអំពីភាពខុសគ្នានេះ អាចជួយឱ្យអ្នកស្រាវជ្រាវធ្វើការសិក្សាឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងច្បាស់លាស់បន្ថែមទៀត។

១. វិធីសាស្រ្តស្រាវជ្រាវ (Research Methods - RM)

វិធីសាស្រ្តស្រាវជ្រាវ គឺជាក្របខ័ណ្ឌទ្រឹស្ដី និងការណែនាំអំពីរបៀបដែលការស្រាវជ្រាវត្រូវបានអនុវត្ត។ វារួមមាន៖

• គោលបំណងស្រាវជ្រាវ៖ ការកំណត់អ្វីដែលត្រូវសិក្សា និងហេតុអ្វី។
• ប្រភេទស្រាវជ្រាវ៖ ស្រាវជ្រាវបរិមាណ (Quantitative) ស្រាវជ្រាវគុណភាព (Qualitative) ឬការរួមបញ្ចូលគ្នា (Mixed Methods)។
• វិធីសាស្រ្តប្រមូលទិន្នន័យ៖ ការសម្ភាសន៍ ការស្ទង់មតិ ការសង្កេត ឬការវិភាគឯកសារ។
• វិធីសាស្រ្តវិភាគទិន្នន័យ៖ ការប្រើប្រាស់ស្ថិតិ ឬការបកស្រាយគុណភាព។
• ការពិចារណាទៅលើសីលធម៌៖ ការធានាថាការស្រាវជ្រាវមានយុត្តិធម៌ និងគោរពសិទ្ធិអ្នកចូលរួម។

វិធីសាស្រ្តស្រាវជ្រាវផ្តោតលើ របៀប និង ហេតុអ្វី ដែលយើងជ្រើសរើសវិធីសាស្រ្តជាក់លាក់មួយ។

២. ការរចនាស្រាវជ្រាវ (Research Design - RD)

ការរចនាស្រាវជ្រាវ គឺជាផែនការរបស់ការស្រាវជ្រាវ ដែលកំណត់ពីរបៀបដែលការស្រាវជ្រាវនឹងត្រូវបានអនុវត្ត។ វារួមមាន៖

• ប្រភេទការរចនា៖ ការសិក្សាពិពណ៌នា (Descriptive) ការសិក្សាប្រៀបធៀប (Comparative) ការសិក្សាពិសោធន៍ (Experimental) ឬការសិក្សាករណី (Case Study)។
• រចនាសម្ព័ន្ធនៃការស្រាវជ្រាវ៖ ការកំណត់អ្នកចូលរួម ការជ្រើសរើសគំរូ និងរបៀបប្រមូលទិន្នន័យ។
• ពេលវេលា៖ ការសិក្សាឆ្លងកាត់ផ្នែក (Cross-sectional) ឬការសិក្សាតាមដាន (Longitudinal)។
• ការគ្រប់គ្រងអថេរ៖ ការកំណត់អថេរឯករាជ្យ និងអថេរអាស្រ័យ។

ការរចនាស្រាវជ្រាវផ្តោតលើ អ្វី និង របៀប ដែលការស្រាវជ្រាវនឹងត្រូវបានអនុវត្ត ដើម្បីឆ្លើយនឹងសំណួរស្រាវជ្រាវ។

សរុបសេចក្តីមក វិធីសាស្រ្តស្រាវជ្រាវ (RM) ផ្តោតលើទ្រឹស្ដី និងហេតុផលនៃការជ្រើសរើសវិធីសាស្រ្ត ដូចជាការប្រមូលទិន្នន័យ និងវិធីសាស្រ្តវិភាគ ខណៈការរចនាស្រាវជ្រាវ (RD) ផ្តោតលើរបៀបអនុវត្តការស្រាវជ្រាវ ដោយកំណត់រចនាសម្ព័ន្ធ និងផែនការសម្រាប់ការសិក្សា៕